Gelukkig zijn hoeft niet altijd

In 2016 zat ik met een studiegenoot op een stoeprand voor het universiteitsgebouw een paar zonnestralen op te vangen voor we weer naar binnen moesten. We zaten allebei in een moeilijke tijd. Zij rouwde om het verlies van haar vader, ik was vaak somber of angstig en wist niet waarom. We hadden het over quarter life crises en de druk die onze generatie voelt om alles uit het leven te halen. Wat ik het meest heb onthouden van ons gesprek is dat zij zei: “Geke, ik geloof dat ik niet meer ga streven naar geluk. Ik wil tevreden zijn. Dat is genoeg.”

Dit klinkt deprimerend misschien. Alsof je genoegen neemt met een middelmatig leventje. De vraag is alleen: is “genoegen nemen” iets negatiefs?

Is genoegen nemen met wat je hebt minder waard dan streven naar geluk?

Onze maatschappij barst uit z’n voegen van zinspreuken als “leef alsof het je laatste dag is” en “haal alles uit het leven”. Zo’n levenswijze kan een enorme druk met zich meebrengen. Alsof je nooit genoeg gedaan hebt. Jezelf doelen stellen en daarnaar streven kan voldoening geven en in die zin voor een gelukkiger leven zorgen, ja. Maar wanneer het bereiken van je doelen een voorwaarde wordt voor je gevoel van geluk, zal dit een tegenovergesteld effect hebben.

Dan komt een geluk altijd nét buiten je bereik te liggen.

Wanneer je weigert te accepteren dat sommige onderdelen van je leven niet ‘gelukt’ zijn, leidt dat vaak tot somberheid en een gevoel van ongeluk. Dirk de Wachter, een Belgische psychiater, zegt daarom al jaren: wij westerlingen moeten eens wat beter worden in ongelukkig zijn. Hij zegt: maak van “gelukkig zijn” niet je levensdoel. Dat is vermoeiend en heeft geen zin. Lijden hoort bij het leven.

Als je kunt accepteren dat je je niet honderd procent van de tijd gelukkig voelt, kun je de kleine genoegens van het leven meer gaan waarderen (#itsthesmallthings). Hier ligt de sleutel naar een zinvol, betekenisvol leven.

Nu, vier jaar later, schrijf ik bijna elke avond drie dankbare dingen op (spoiler alert: meestal is een daarvan lekker eten…). God knows dat ik me niet elke dag gelukkig voel. Dat hoeft ook niet. Er is wel altijd iets om dankbaar voor te zijn en misschien is dat gewoon genoeg.